Pałac Dąmbskich - Historia
PAŁAC DĄMBSKICH – HISTORIA
Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa, fotopolska.eu
Obecną siedzibą Kujawsko-Pomorskiego Impresaryjnego Teatru Muzycznego w Toruniu jest Pałac Dąmbskich – rezydencja rodziny Dąmbskich, przebudowana w stylu barokowym w 1693 roku przez biskupa kujawskiego Stanisława Dąmbskiego przy ul. Żeglarskiej. Do końca XVIII wieku budynek pozostawał w rękach rodziny Dąmbskich, służąc jako rezydencja urlopowo-wypoczynkowa na czas jarmarków i zimowego karnawału. Obecnie jest to jeden z nielicznych zachowanych przykładów toruńskiego zdobnictwa barokowego.
Cała fasada budynku pokryta jest niezmiernie bogatymi stiukowymi ornamentami roślinnymi i dziś jest jednym z nielicznych przykładów toruńskiego typu zdobnictwa barokowego. Gdzieniegdzie pomiędzy tymi ornamentami widoczne są odsłonięte fragmenty ceglanych łuków gotyckich. Wejście zdobi bogato ornamentowany, okazały portal oraz przedproże. Osobna brama prowadzi na podwórze, gdzie znajduje się oficyna.
Do końca XVIII w. pałac pozostawał w rękach kolejnych przedstawicieli rodziny Dąmbskich. W 1800 r został sprzedany pruskiemu urzędnikowi, od 1815 r. mieścił się w nim Hotel Gdański, a w 1870 przejęła go armia pruska. W latach 1874-1887 pałac został przebudowany: usunięto barokowy portal, szczyt oraz wysoki czterospadowy dach, zastępując go owalnym dachem z blachy falistej. Wówczas pałac został zamieniony na kasyno oficerskie. 61. Pułku Piechoty, istniejące do I wojny światowej. W latach 1920-1924 była tu siedziba Policji Państwowej. Tutaj mieściło się Dowództwo Okręgu Korpusu VIII, do września 1939 r. też Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych, gdzie organizowano ważne wystawy sztuki współczesnej (m.in. w 1924 r. portretów pędzla Witkacego), łącznie prawie 30 wystaw indywidualnych i zbiorowych – m.in. takich artystów jak Axentowicz, Weiss, Mehoffer, Kamocki, Filipkiewicz.
Po II wojnie światowej, w 1957 roku Pałac przekazano Uniwersytetowi Mikołaja Kopernika (Wydziałowi Sztuk Pięknych), któremu służył do 2013 r.
W latach 1976-1992 przeprowadzono kapitalną restaurację budynku, przywracając mu oryginalny wygląd.
Od 2014 r. pałac jest siedzibą Kujawsko-Pomorskiego Teatru Muzycznego.
W 2015 i 2013 roku, Pałac Dąmbskich prezentował się dumnie przed szeroką publicznością jako jedna z atrakcji Bella Skyway Festival.
KINO GRUNWALD – HISTORIA
Źródło: narodowe Archiwum Cyfrowe, Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa, fotopolska.eu
Znane dzisiaj powszechnie dawne Kino Grunwald, służyło za Dom Żołnierza który pierwotnie był magazynem wojskowym.
Wobec niewystarczającego charakteru tego obiektu powstał Komitet Budowy Domu Żołnierza, którego prezesem został wybrany 31 maja 1930 gen. Włodzimierz Maxymowicz-Raczyński. Zamiarem tego gremium było gruntowne przebudowanie istniejącego budynku. W dniu 11 listopada 1930 został poświęcony kamień węgielny. Pracami budowlanymi kierował inż. arch. Adam Dzięciołowski. Budowę finansowano głównie ze składek żołnierzy garnizonu toruńskiego oraz społeczeństwa Torunia i województwa pomorskiego. Po trzech latach Dom Żołnierza w Toruniu został oddany do użytku 19 marca 1933 w dzień imienin Marszałka Józefa Piłsudskiego.
Pierwotnie była to siedziba klubu garnizonowego, a później także kina „Mars” z widownią na 600 miejsc. Kino to było wyposażone w najnowocześniejszy w tamtym okresie w Polsce projektor.
Po II wojnie światowej obiekt kontynuował swą funkcję jako Garnizonowy Klub Oficerski, natomiast w latach 60. XX wieku kinoteatr zmienił swoją nazwę na „Grunwald”. Na początku lat 70. XX wieku obiekt przeszedł gruntowną modernizację, zyskując nowy, jak na owe czasy, wystrój. Sala widowiskowa została obłożona drewnianą jasną boazerią, zaś fotele, wykonane wykonane także z jasnego drewna, pokryto zieloną tapicerką. Zlikwidowano także balkon na widowni oraz całkowicie zmodernizowano hall kinoteatru. W 2011 roku kino zostało ostatecznie zamknięte, a sam budynek opustoszał.
Od 2016 roku jest on własnością Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego, który przeznaczył go na siedzibę Impresaryjnego Teatru Muzycznego. Niebawem planowana jest jego adaptacja i modernizacja na cele kulturalne. W dawnym Kinie Grunwald powstanie Scena Główna i docelowa siedziba Kujawsko-Pomorskiego Impresaryjnego teatru Muzycznego.
Budynek powstał w stylu modernistycznym. W jego południowej części znajduje się scena oraz jej zaplecze, natomiast w północnej części obiektu zlokalizowana była sala dansingowo-bankietowa, świetlica, biblioteka i pomieszczenia administracyjne.
Nad portalem wejściowym od strony ul. Wola Zamkowa znajdował się do czasów II wojny światowej stylizowany orzeł, autorstwa toruńskiego rzeźbiarza Ignacego Zelka.
